мәйек салу — (Гур., Тең.) ұзын ағашқа шүберек байлап, жоғары көтеріп белгі беру. Түнде м ә й е к т і кәресінге малып, от қойып жоғары көтерді. Ол м ә й е к с а л д ы (Гур., Тең.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
шашыратқы — … Ш а ш ы р а т қ ы – мал шаруашылығындағы ең маңызды істің бірі. Қошқардан күйек аларда мал иесі күйек алуға жиналған әйелдерге ас су беруді «ш а ш ы р а т қ ы беру» деп атайды (Ата салты., 129). Ал кешке қарай жаңағы тілеуқор анамыз малшыларға… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
пал — 1 (Шымк., Сайр.; Жамб.: Жам., Жуа.) бақшаның ішіндегі суаруға ыңғайлап бөлген жер. Қауын еккен п а л ы ң н ы ң ені неше қадам? (Жамб., Жуа.). 2. (Шымк., Сайр.) мақта, қызылша, т.б. егілген жүйек, жол, атыз. Мақта шабатын әрбір әйелге жиырма п а л … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
ұстаған — (Жамб., Мер.; Шымк.: Сайр., Түлк.; Өзб., Ташк.) ет турағанда қонаққа қарап отырмас үшін, мүжуге тартылған жілік, сүйек. Мейманға ұ с т а ғ а н беріп қой (Жамб., Мер.). Мейманға алдымен ұ с т а ғ а н беру –біздің жақтың салты (Шымк., Сайр.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
айттық — А й т т ы қ бе ру. А й т к ү н д е р і б а р ғ а н ү й д і ң б а л а л а р ы на ұсақ түйек сый сияпат (ойыншық, ақша, кәмпит т .б. ) беру салты. А й т т ы қ б е р у – мерекенің мерейін асырып, береке бірлікті нығайтады; балаларды мәз мейрам… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
қарамырза — зат. этногр. Ұлттық ойындардың бір түрі. Қатар отырған о й ы н ш ы л а р д ы ң б і р і е к і н ш і с і н е : «Ассалаумағалейкүм, қара мырза!» дейді. Ол оған «Уағалейкүмассалам, бірінші (екінші, үшінші) қара мырза» деп жауап беру керек. Жаңылса… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тері — бұлау. Теріге орап, терлетіп емдеу. Жел құз ұстаған, суық тиген адамға т е р і б ұ л а у, құм бұлау жасалады (Қаз. этнография., 1, 274). Теріге салу. Ауыру адамды, жаңа сойылған қойдың (ешкінің) терісіне орап, ауруынан сауықтыру. Ертеде қазақ… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі